CONTOUR 2009
WAT - CONCEPTTEKST CURATOR - BROCHURE - CATALOGUS - NIEUWSBRIEF
WAT
Hedendaagse kunst van internationaal niveau, bewegend beeld in verschillende vormen, geschiedenis in thema en gebouwen en alle (kijk)tijd van de wereld. Dat is de essentie van Contour 2009.
Contour is een even spannende als ontspannende manier om hedendaagse beeldende kunst van internationaal niveau te ontdekken. Deze tweejaarlijkse expo presenteert film, video en installaties in opmerkelijke ruimtes in de historische binnenstad van Mechelen. De plekken liggen op wandelafstand van elkaar.
Editie 4 draagt de stempel van curator Katerina Gregos. Onder de titel ‘Hidden In Remembrance Is The Silent Memory Of Our Future’ stelt de tentoonstelling indringende vragen over de geschiedenis zoals ze tot ons komt en over het belang ervan, over beeldvorming en geschiedschrijving. Gregos inviteerde 18 kunstenaars uit 12 landen die de complexe verwevingen tussen verleden, heden en toekomst onderzoeken.
Contour 2009 komt twintig jaar na de val van de Berliijnse muur. Sindsdien lijken de ontwikkelingen sneller te gaan. Curator Katerina Gregos: “We geloven dat het verleden ons niets te leren heeft, wat een hachelijke visie is. Meer dan ooit is het hoogdringend dat we het heden lezen op basis van een inzicht in het verleden. Daarom is het geen toeval dat een groeiend aantal kunstenaars de geschiedenis uitspit en bezig is met noties als tijd, geheugen en herinnering”.
Contour brengt recent of nieuw werk van zowel grote als opkomende namen uit binnen- en buitenland. Blikvangers zijn de Finse Eija-Liisa Ahtila, zonder twijfel een van de beste hedendaagse kunstenaars met bewegend beeld, en de internationaal bejubelde Belgische schilder, tekenaar en filmer Michaël Borremans, wiens Taking Turns in Belgische première gaat.
Contour brengt visueel inpalmende en intellectueel prikkelende kunst die zo vaak mogelijk wil gezien worden door zoveel mogelijk mensen. Daarom blijft je ticket de hele duur van de tentoonstelling geldig. Op het startpunt aan het Cultuurcentrum is er een gratis voorproef. De film van de Israëlische kunstenares Yael Bartana gaat over een brok geschiedenis met hoge actualiteitswaarde, ook in Mechelen.
CONCEPTTEKST CURATOR
HIDDEN IN REMEMBRANCE IS THE SILENT MEMORY OF OUR FUTURE
De tentoonstelling komt op een moment waarop de recente geschiedenis extra in de kijker staat. 2009 herdenkt 1989. Het jaar van de val van de Berlijnse muur en een sleutelmoment in de geschiedenis van de 20ste eeuw. Europa is sterk veranderd sindsdien. De structuur, de geopolitieke situatie, de culturele waarden en de notie van identiteit, ze zijn fel tot helemaal getransformeerd. De aanvankelijke euforie is helemaal verdampt.
De noodzaak om het heden te vatten via een beter begrip van het verleden, raakt meer en meer ingeburgerd in de geschiedschrijving. Er is niet langer een blinde fixatie op het nu, we beginnen te geloven dat het verleden ons wel degelijk iets te leren heeft. Mechelen is een perfecte plek voor zulke bespiegelingen. Het is een stad die geschiedenis ademt en die tussen het verleden en de toekomst leeft.
Contour 2009 stelt vragen bij de voorstelling van de geschiedenis. Het onderzoekt hoe historische verhaallijnen zich ontwikkelen en herevalueert het verleden. Het is een bewijs van het groeiende belang van historische context in een breed segment van hedendaagse kunstuitingen.
De biënnale heeft evenwel geen overheersend concept dat zoveel mogelijk onder eenzelfde noemer tracht te scharen. De kunstenaars zijn vrij om hun eigen – sociale, politieke of persoonlijke – reflecties te brengen bij ‘de puzzel die geschiedenis heet’ (historicus E.H. Carr). De biënnale focust dus niet op een specifieke gebeurtenis of periode. Ze is veeleer een reeks van reflecties op de link tussen verleden en vandaag. De tentoonstelling is ook niet gemodelleerd rond een lineaire verhaallijn. Ze bestaat uit hoofdstukken of kortverhalen die al dan niet een verband hebben met elkaar.
De deelnemende kunstenaars duiken onder in het verleden om de complexe verwevingen bloot te leggen tussen verleden, heden en toekomst. Ze onderstrepen hoe de resten van de geschiedenis onze perceptie van het heden en onze voorstelling van de toekomst beïnvloeden. Aan de hand van een aantal vertelvormen brengen ze bespiegelingen over geheugen, herinnering en het voorbijgaan van de tijd. Ze maken zo hun eigen chronotopen of tijdruimtes. In hun werk onderzoeken, recycleren en interpreteren ze historisch materiaal. Vaak vallen ze daarbij de autoriteit van de heersende patronen aan of dragen ze nieuwe of onderbelicht gebleven verhaallijnen aan.
Hoe wordt de geschiedenis geschreven? Wie schrijft geschiedenis? Contour 09 verdedigt het belang van geschiedenis in onze tijd van vlug vergeten. Om Eric Hobsbawm, een van de grootste actuele historici, te citeren: “Alleen de geschiedenis kan ons helpen om een richting te vinden. Wie zonder de geschiedenis naar de toekomst kijkt, is niet alleen blind. Hij/zij speelt een gevaarlijk spel, zeker in deze hoogtechnologische tijden.” Een afdoende kennis van de geschiedenis – of liever, van ‘geschiedenissen’ – is van groot belang om sociale en culturele processen te begrijpen.
De verscheidenheid van de getoonde werken is groot. Maar de focus ligt duidelijk op complexe en gelaagde vertellingen en een rijke, vaak bewust filmische beeldtaal. Een aantal artiesten vullen hun films en video’s aan met bijkomend materiaal van andere media. Een ander belangrijk accent is de ambachtelijkheid en de arbeidsintensiteit. De tentoonstelling wil tijd vragen van de bezoeker. De werken verdienen het om helemaal uitgekeken te worden. Pas dan is het effect optimaal. Er zijn recente bestaande werken en nieuwe werken in opdracht van Contour 2009 te zien.
DOWNLOAD BEZOEKERGIDS
> NL/EN - download pdf (1,1 MB)
> FR - GUIDE DU VISITEUR - telechargez pdf (1 MB)
CATALOGUS
De publicatie voor deze biënnale is een speciale uitgave, gemaakt in samenwerking met A Prior Magazine. Engelstalig, € 20.
Te koop: Cultuurcentrum Mechelen, Minderbroedersgang 5.
NIEUWSBRIEF
Hou me op de hoogte.